این آزمون ها بخش تعادلی گوش و اعصاب را مورد بررسی قرار می دهند. باتوجه به اینکه ایجاد اختلال در قسمت های مختلف ،موجب بروز مشکلات متفاوتی می شود، توانبخشی آن نیز متفاوت خواهد بود.
در این قسمت،هر بخش به طور مجزا مورد ارزیابی قرار می گیرد.

الف- آزمون های تعادلی:

1. الکتروکوکلئوگرافی ( Electrocochleography or ECochG ) :

   تعریف: در الکتروکوکلئوگرافی، با ارائه ی یک سری محرک صوتی گذار (مثل محرک کلیک یا تن برست) به گوش فرد و قرار دادن چند الکترود در نزدیکی گوش او، یک پاسخ برانگیخته ی شنوایی زودرس با شکل موجی ویژه در مدت 5 میلی ثانیه بعد از ارائه ی محرک، ثبت می شود.ثبت این پاسخ، نیازمند پاسخ رفتاری بیمار نیست و برای هر گوش، حدودا 20 دقیقه زمان می برد.

   مولفه های پاسخ :

   دارای سه مولفه است، CM (میکروفن حلزونی)، SP( پتانسیل تجمعی) و AP (پتانسیل عمل، که همان موج I در آزمایش ABR است).

   منشاء پاسخ :

   CM و SP از حلزون نشات می گیرند و وجود آنها معمولا نشانه ی سلامت رسپتور های حلزونی (سلول های مویی خارجی و داخلی) است.

   AP از فعالیت مجموعه الیاف عصب شنوایی (CN VIII) نشات می گیرد.

محدوده سنی برای انجام این آزمایش:
از بدو تولد تا سالمندی
کاربردهای بالینی:
• زمانیکه پاسخ شنوایی ساقه ی مغز (ABR) یا موج I آن به وضوح ثبت نمی شود.
• تشخیص بیماری منیر (تشخیص متمارضینی که علائم تیپیک منیر را بیان می کنند)
• تشخیص بالینی نوروپایی شنوایی (ANSD)

2 – پاسخ عضلانی برانگیخته از دهلیز (Vestibular Evoked Myogenic Potential or VEMP) :
تعریف: پاسخ عضلانی برانگیخته از دهلیز، با ارائه ی یک سری محرک صوتی گذرا(مثل محرک کلیک یا تن برست) به گوش فرد و با استفاده از چند الکترود روی عضله ی استرنوکلیدوماستوئید(SCM) و در نزدیکی گوش او، ثبت می شود.VEMP ، یک پاسخ برانگیخته از وستیبول (یا دهلیز) است که دارای شکل موج ویژه ای است .
مولفه های پاسخ:
P1 (یا P13) و N1 (یا N23)
منشاء پاسخ:
هر دو مولفه، از ساکول(بخشی از وستیبول گوش داخلی) نشات می گیرند.
محدوده ی سنی برای انجام این آزمایش:از 5 سالگی تا سالخوردگی
کاربرد های بالینی:
• ابزاری منحصر به فرد برای ارزیابی عملکرد ساکول و عصب وستیبولار تحتانی
• تشخیص اختلالات عصب وستیبولار مانند تومور اکوستیک
• تشخیص بیماری منیر
• تشخیص پارگی سقف مجرای نیم دایره ی فوقانی (SSCD)
• تشخیص بزرگی قنات دهلیزی (EVA)
• تشخیص افت دو طرفه ی وستیبولار

3-video-Nistagmography (VNG) :
تعریف: ویدئو نیستاگموگرافی، آزمایش تخصصی برای بررسی سیستم وستیبولار و تشخیص افتراقی علت سرگیجه یا گیجی بیماران است. این آزمایش، با استفاده از گاگل یا عینکی ویژه (مجهز به دوربین مادون قرمز) که روی چشمان بیمار قرار می گیرد، انجام میشود. این آزمایش به بررسی نیستاگموس های فیزیولوژیک و پاتولوژیک می پردازد و امکان ارائه ی فیلم حرکات چشم را فراهم می کند.
زیر آزمون ها:
آزمایش های اکولوموتور (شامل: ساکاد، تعقیب آرام، اپتوکینتیک،و گیز)، پوزیشنال، دیکس-هالپایک، تکان سر و کالریک (با محرک هوا)
منشا پاسخ:
سیستم وستیبولار مرکزی و سیستم وستیبولار محیطی
محدوده ی سنی برای انجام این آزمایش: 5 سال به بالا
کاربرد های بالینی:
• آزمایش انتخابی و موثر برای بررسی علت سرگیجه و گیجی
• افتراق ضایعات وستیبولار محیطی از مرکزی در شرایط حاد و مزمن
• پایش نتایج توانبخشی و تاثیرات درمانی و جراحی

4-  Video Head Impulse Test or Video Head-Thrust Test (VHIT): 
تعریف: این ازمایش، ارزشمند ترین مکمل آزمایش VNG است. در این آزمایش، یک دوربین ویژه روبروی بیمار قرار می گیرد و آزمایشگر، سر بیمار را در راستای مجاری نیم دایره ی افقی و عمودی به صورت ناگهانی و سریع حرکت می دهد (ایمپالس دادن سر). با استفاده از این ابزار نوین، می توان ساکادهای اصلاحی (catch-up) را شناسایی کرده و بهره ی VOR را بدست آورد.
منشاء پاسخ:
سیستم وستیبولار محیطی
محدوده ی سنی برای انجام این آزمایش: 5سال به بالا
کاربرد های بالینی:
• ارزیابی تمام مجاری نیمدایره به طور مجزا
• ارزیابی مجزای اعصاب وستیبولار فوقانی و تحتانی
• افتراق ضایعات محیطی از مرکزی در شرایط حاد و مزمن
• افتراق نوریت وستیبولار از انفارکتوس مخچه ای
• پایش نتایج توانبخشی و تاثیرات درمانی و جراحی

5- Vestibular Vibrator:
تعریف: این آزمایش، مکمل آزمایشVNG است. در این آزمایش، مرتعشگری ویژه که می تواند با یکی از سه فرکانس 30، 60 یا 100 هرتز مرتعش شود، روی ماستوئید یا پیشانی بیمار قرار داده شده و عملکرد سیستم وستیبولار در هر یک از این فرکانس ها مورد ارزیابی قرار گیرد. از این ویبراتور، برای بررسی نیستاگموس های بر انگیخته از ارتعاش (VIN)استفاده می شود.
منشاء پاسخ:
مجاری نیم دایره ی افقی و عمودی وستیبولار فوقانی
محدوده ی سنی برای انجام این آزمایش: 5 سال به بالا
کاربرد های بالینی:
• شناسایی زود هنگام شوانوم وستیبولار
•  تایید نتایج آزمایش کالریک
• در موارد عدم امکان ازمایش کالریک

6-Subjective Visual Vertical/Horizontal (SVV/SVH)

تعریف: این آزمایش، مکمل آزمایش VNG است. در این آزمایش، از یک گاگل ویژه برای محدود کردن دید فرد استفاده شده و قابلیت فرد در تنظیم یک خط نورانی به صورت عمودی (همراستا با عمود ذهنی خود) یا افقی (همراستا با افق ذهنی خود) مورد ارزیابی قرار میگیرد.

منشا پاسخ:
اتریکول و ساکول
محدوده ی سنی برای انجام این آزمایش: 5سال به بالا
کاربرد های بالینی:
• بررسی عملکرد اتریکول و ساکول
• کمک به افتراق ضایعات محیطی از مرکزی بویژه در شرایط حاد
• پاسخ نتایج درمانی و توانبخشی

ب- توانبخشی وستیبولار :
تعریف: مجموعه اقدامات درمانی شامل ممانعت از انجام برخی حرکات بدنی خاص، همچنین انجام حرکات خاص سر، چشم ها و بدن، تمرین های حافظه ای و تمرین های شناختی که همگی به منظور تسریع در بهبود وضعیت سیستم وستیبولار موجب تسریع در پلاستیسیته ی مغزی می شود.
محدوده ی سنی:
از کودکی تا بزرگسالی متناسب با توانمندی های فردی
کاربرد های بالینی:
• درمان سرگیجه های وضعیتی ناگهانی خوش خیم
• بهبود و تطبیق با علائم ناشی از اختلالات وستیبولار محیطی مزمن مانند نوریت وستیبولار، لابیرنتیت وستیبولار
• بهبود و تطبیق با علائم ناشی از اختلالات وستیبولار محیطی بعد از اعمال جراحی گوش
• بهبود و تطبیق با علائم ناشی از اختلالات وستیبولار مرکزی مزمن مانند میگرن وستیبولار یا حساسیت حرکتی ناهنجار
• بهبود کیفیت زندگی در سالمندان مبتلا به ضعف های مزمن سیستم وستیبولار